Volgens recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) heeft bijna 1 op de 3 mensen die in armoede leven te maken met problematische schulden. Dat is een flinke stijging. Armoede en schulden gaan vaak hand in hand, maar waarom is het probleem de laatste jaren zo groot geworden? En wat zijn de ontwikkelingen die ervoor zorgen dat mensen in een schuldenspiraal terechtkomen?
De meest voorkomende oorzaken van schulden
Schulden ontstaan zelden door één oorzaak, maar zijn vaak een gevolg van een combinatie van factoren. De belangrijkste reden is dat de uitgaven hoger zijn dan de inkomsten. Dit kan komen door onverwachte gebeurtenissen in iemands leven, maar ook door veranderingen in de maatschappij.
Een van de meest genoemde oorzaken is het verliezen van je werk. Zonder een vast inkomen is het moeilijk om de vaste lasten, zoals huur of hypotheek, te blijven betalen. Daarnaast zijn hoge ziektekosten, relatieproblemen of een scheiding veelvoorkomende oorzaken. Het wegvallen van een tweede inkomen of het moeten betalen van alimentatie kan de financiële situatie plotseling heel anders maken.
Ook psychische problemen kunnen een rol spelen. Bij bijvoorbeeld een depressie of verslaving is het moeilijk om financiën op orde te houden. Hierdoor kunnen rekeningen onbetaald blijven.
Online shoppen
In Nederland is het makkelijker dan ooit om schulden op te bouwen. De verleidingen van het online shoppen, waarbij je achteraf kunt betalen, zorgen ervoor dat veel mensen meer uitgeven dan ze hebben. Vooral jongeren komen hierdoor sneller in de problemen. Ze hebben vaak nog geen financiële buffer en kunnen de verleiding van online winkelen moeilijker weerstaan.
Bedrijven adverteren met het feit dat je achter kan betalen met kreten als ‘betalen komt later wel, geniet morgen al van je nieuwe kleding!’. Dit is een zorgwekkende ontwikkeling die mensen zonder financiële rem flink in de problemen kunnen werken.
Rol van de overheid
De overheid speelt hierin ook een rol. De regels voor toeslagen en uitkeringen zijn vaak ingewikkeld en streng. Uit onderzoek en rapporten blijkt dat de complexe regels rond toeslagen en uitkeringen inderdaad een belangrijke oorzaak zijn van schulden in Nederland.
Meerdere bronnen, waaronder rapporten van de Algemene Rekenkamer, het CPB en de Nationale ombudsman, bevestigen dat het toeslagenstelsel te ingewikkeld is. Hierdoor is het voor mensen vaak moeilijk om in te schatten hoeveel toeslag ze precies krijgen. Een kleine verandering in inkomen of woonsituatie kan leiden tot een onverwachte terugvordering van toeslagen. Voor mensen met een laag inkomen kan zo’n terugvordering direct leiden tot problematische schulden.
De overheid erkent dit probleem en is bezig met het aanpakken ervan. Zo wordt er gekeken naar manieren om de regels te vereenvoudigen en is er meer aandacht voor vroegsignalering van schulden.
Paraplu voor mensen in financieel zwaar weer
Voor mensen met problematische schulden kan schuldhulpverlening in Leeuwarden een helpende hand bieden. In Nederland zijn er veel organisaties die financiële hulp bieden aan mensen die hier baat bij hebben. Een goed voorbeeld hiervan is Loyaal Bewindvoering.
Bij zulke partijen staan verschillende experts klaar die graag met je meekijken naar de mogelijkheden om uit deze benarde situatie te komen en weer overzicht te bieden. Een bewindvoerder neemt het financiële beheer over en zorgt ervoor dat alle vaste lasten worden betaald en dat de schulden worden aangepakt. Dit geeft rust en overzicht, en helpt mensen weer op weg naar een financieel gezonde toekomst.Hoewel dit fijn is voor de individu, is het probleem van schulden complex en heeft het meerdere oorzaken. Het is een maatschappelijk probleem dat alleen kan worden opgelost door samen te werken.
