In Nederland houden we van regeltjes. Er is werkelijk waar van alles geregeld om ervoor te zorgen dat er geen verwarringen ontstaan. Hoewel het niet altijd even goed werkt, zijn we van sommige dingen toch wel degelijk blij dat het bestaat. Een voorbeeld daarvan is het levenstestament.
In deze blog vertellen we je van alles over het levenstestament. We vertellen je het wanneer en waarom het handig is om af te sluiten, maar geven ook aan wat de andere kant van de medaille kan zijn. Ach, begin maar gauw met lezen, dan zal je vanzelf wel inzien wat er allemaal handig aan is!
Let op: heb je vragen over een levenstestament of wil je er eentje afsluiten? Neem dan contact op met je notaris. Heb je die niet? Informeer bij meerdere notarissen naar kosten en dergelijken.
Wat is een levenstestament?
Een levenstestament? Is dat hetzelfde als een testament? Nou, niet echt nee. Er zit wel degelijk een verschil in:
- Een levenstestament geldt bij leven
- Een testament geldt bij het overlijden van een persoon
Wanneer iemand wilsonbekwaam wordt, bijvoorbeeld in het geval van dementie, kan hij of zij bepaalde rechtshandelingen niet meer uitvoeren. Het gevolg daarvan levert vaak tot problemen. Wat ga je bijvoorbeeld doen als de, in dit voorbeeld, demente persoon eigenlijk moet verhuizen? Jij mag niet voor die persoon bepalen, maar die persoon kan het zelf ook niet bepalen. In zo’n geval zit je met een moeilijk.
Hoewel een kantonrechter ervoor kan zorgen dat een ander het bewind over die persoon krijgt, leidt het over het algemeen tot nog meer moeilijkheden. Dat heeft onder andere te maken met de wachttijden bij de kantonrechter en het feit dat je, als degene die het bewind mogelijk krijgt, ieder jaar rekening en verantwoording moet afleggen. Dit geldt óók als het je eigen partner is. Alle uitgaven vanaf €1500,-, moeten eerst langs de kantonrechter. Wederom is dat ook zo als het eigenlijk ook je eigen geld is, omdat je de partner van die persoon bent.
Lang verhaal kort
De oplossing van al dit gedoe, ligt in een levenstestament. Je kan, wanneer je nog wilsbekwaam bent (evenals je partner) een levenstestament opstellen. Hierin geef je aan wie de rechtshandelingen voor jou (de volmacht) mag uitvoeren, mocht het zo zijn dat je wilsonbekwaam raakt. Wanneer het is dat de volmacht niet meer leeft op dat moment of zelf ook wilsonbekwaam is, levert dat een probleem op. Gelukkig mag je meerdere personen aandragen, wie dan stuk voor stuk ook andere volmachten kunnen krijgen. De een mag bijvoorbeeld je huis verkopen, de ander schenkingen doen en weer een ander krijgt het beheer over je vermogen, etc.
Dit wordt allemaal vastgelegd in een akte door de notaris. In principe bestaat deze akte uit twee onderdelen:
- Notariële volmacht: de persoon/ personen wie de notariële volmacht krijgt (hetgeen we hierboven bespraken).
- Medische volmacht: de persoon wie de medische beslissingen mag maken (ga je bijvoorbeeld nog door met een behandeling of niet). Er staan ook bepaalde verklaringen in (bijvoorbeeld een niet-reanimeren verklaring).
Een goede notaris zal je begeleiden in dit gesprek en alles rustig met je doorlezen. Je tekent eigenlijk nooit in het eerste gesprek. Sterker nog, vaak zitten er weken tussen het opstellen en het tekenen, om ervoor te zorgen dat je de tijd krijgt erover te denken.
Nadelen van een levenstestament
Je bent het er waarschijnlijk wel mee eens als we zeggen dat een levenstestament eigenlijk iets heel positiefs is. Je zorgt er eigenlijk voor dat alles wat jij wil, nog steeds gebeurt en bespaart je familieleden/ geliefden er een heleboel kopzorgen mee. Toch zou je bepaalde nadelen kunnen stellen:
1. Kosten
Het leven is al niet gratis en een levenstestament al helemaal niet. Naast de kosten voor het opstellen, kunnen er ook kosten zijn voor het wijzigen van het document als dat nodig is. In elk geval is het een investering, maar wat ons betreft hartstikke de moeite waard.
2. Risico
Als de persoon die je aanwijst om beslissingen te nemen, niet betrouwbaar blijkt te zijn, kan dat tot problemen leiden. Er bestaat een kans dat er misbruik wordt gemaakt van de macht die je aan iemand geeft. Je kan eventueel een toezichthouder inschakelen, maar dat is eigenlijk niet iets wat je wil.
3. Veranderende wensen
Wensen en omstandigheden kunnen veranderen, maar als het levenstestament niet wordt bijgewerkt, kan het document verouderde informatie bevatten. Voor je het weet ‘is het te laat’ en daar heb je, hoewel je er misschien niet meer helemaal van op de hoogte bent, spijt van.
4. Complexiteit
Het opstellen van een levenstestament zal ingewikkeld zijn, omdat er veel verschillende zaken geregeld kunnen worden. Het kan lastig zijn om alles goed te overzien en precies te bepalen wat je wilt.
5. Emotionele belasting
Het zal ongetwijfeld emotioneel zwaar zijn om na te denken over situaties waarin je zelf niet meer kunt beslissen. Verder kan het lastig zijn voor de aangewezen persoon om deze verantwoordelijkheid te dragen. Overleg dat dus goed met diegene!
Tja, je ziet het eigenlijk zelf wel. De nadelen zijn wel nadelen, maar de voordelen van een levenstestament zullen je waarschijnlijk wel overtuigen om het wel te doen. Nogmaals willen we je op je hart drukken dat het verstandig is om een notaris te contacteren. Met name wanneer je grote veranderingen in je leven doormaakt, zoals het kopen van een huis, dan is dat handig om te doen. Voor nu zouden we zeggen, until next time op Financieeladviseur!
